door Fred Triep

Er loopt een leeuw door het hoge gras aan de andere kant van de rivier. James, onze gids, maant ons aan om stil te zijn en ons rustig en gedisciplineerd te gedragen. Hoewel de doelstelling van deze tocht het ondergaan van een "wilderness experience" is, wil hij een directe confrontatie met roofdieren vermijden.
Wim vraagt aan James, hoe hij weet dat er een leeuw rondloopt, want hij is niet te zien. James antwoordt, dat hij dat weet omdat de apen in de boom aan de overkant maar door blijven krijsen. Ook gisteren heeft hij door reacties van andere dieren bepaalde dieren kunnen lokaliseren.

Grote foto links is 105 Kb links: Uitzicht op het hoge gras aan de overkant van de rivier, waarin zich een leeuw bevindt.

Het is de tweede dag van onze tocht door het savannelandschap van dit nationaal park. We zijn al een beetje gewend om ons rustig te gedragen en we lopen daarom langzaam langs deze kant van de rivier achter James aan.

James knipt ter attentie met zijn vingers. "Behind the trees" roept hij hard fluisterend. We zien een witte neushoorn uit de struiken komen en we rennen dus snel weg. Nogmaals wijst James naar de bomen. We waren op de avond voor onze tocht al door hem gewaarschuwd. Soms kom je ongemerkt te dicht in de buurt van een dier. Wilde dieren hebben 3 "aandachtscirkels" om zich heen. Als je in hun buitenste cirkel komt, dan nemen ze je waar. Ze gaan dan door met grazen, terwijl ze je ondertussen in de gaten blijven houden. Bij aankomst in de middelste cirkel geven ze je een waarschuwingssignaal en dan vluchten ze. Kom je in de binnenste cirkel, dan voelen ze zich erg bedreigd. Ze kunnen dan aanvallen om zichzelf te redden. Mensen kunnen ongemerkt in de binnenste cirkel van een neushoorn komen en dan problemen krijgen. Een neushoorn zal niet zo gauw een mens aanvallen, maar als hij vlucht kan hij je omver lopen. Meestal rennen ze dan in één richting weg. Door op tijd opzij te springen ben je veilig, maar door achter een boom te gaan staan ben je nog veiliger.
James maant, dat we langzaam weer naar hem terug kunnen lopen. Met de grote bomen achter ons als dekking, kijken we rustig hoe 3 neushoorns grazen. We zijn nu in de buitenste cirkel.

Het Umfolozi Nationaal Park vormt samen met het naastgelegen Hluhluwe (spreek uit: Sloesloewie) Nationaal Park één wildgebied, waar een groot aantal wilde diersoorten op natuurlijke wijze kunnen leven. Dankzij het Hluhluwe Umfolozi Park is de witte neushoorn beschermd tegen uitroeiing. In 1895 waren er nog slecht 25 individuen van deze soort op de wereld en zij leefden allemaal in dit gebied. Dat is de reden geweest, dat dit Nationale Park opgericht werd. Het was ook het eerste Nationale Park van Zuid- Afrika. In de eerste vijftig jaar van zijn bestaan waren er veel problemen in deze parken, onder andere door de tseetseevlieg. Daarna ging het beter. Dankzij een goed beheer ging de populatie witte neushoorns flink groeien. Regelmatig kon een overschot in dit park gebruikt worden om de witte neushoorn in andere parken in Afrika weer te herintroduceren. De translocatie van neushoorns begon in 1960. Nu leven er ongeveer 1500 witte neushoorns in het park en 8000 in geheel Afrika.
Daarnaast biedt het Umfolozi Nationaal Park ook een van de weinige mogelijkheden om het wild te voet te aanschouwen.

De afgelopen nacht hebben we in het satellietkamp geslapen. De meesten van onze groep hebben slecht geslapen. Ik moest een paar keer uit mijn tent om te plassen. Ik bleef steeds dicht in de buurt van de tent omdat het pikkedonker was en ik regelmatig om mij heen geritsel hoorde. De nacht hiervoor zou in het basiskamp een neushoorn rondgelopen hebben. Een confrontatie in het donker met zo'n reusachtig dier leek mij niet raadzaam.

Grote foto links is 102 Kb links: Het satelietkamp bereiken we aan het einde van de eerste loopdag. Terwijl Hans en Paul praten met James, zit Marianne bij het kampvuur

De hele nacht was er een concert van dierengeluiden, waaronder gekwaak van kikkers en gesjilp van krekels. Aan het einde van de nacht hoorden we het gejank van jagende hyena's, wat wel enkele uren bleef doorgaan. Daarnaast waren er ritmische geluiden van dieren, zoals een afwisseling van "ta ta ta ta" en dan weer even rust. Met elkaar was er deze nacht meer kabaal dan in de vroege ochtenduren in de buitenwijk van Amsterdam, waar ik soms door de vliegtuig en tramgeluiden uit mijn dromen wordt gehaald. Maar het is een mooie ervaring om het mee te maken.
Marianne was lang wakker geweest, omdat ze niet uit haar tent durfde te gaan. Pas toen Hans was gaan plassen, had ze het ook geprobeerd. Liza heeft vooral last gehad van het zipzapbeest: het dier manifesteert zich aan haar, door onze nachtelijke activiteiten, waardoor de zippers van de tentritsen regelmatig op en neer bewegen. Ook Willy kijkt tijdens het ontbijt slaperig uit haar ogen, maar ook zij had deze ervaring niet willen missen.

Het is dinsdagmiddag rond half vier als we bij de receptie in het Mpila kamp in het park aankomen met ons busje. We zijn op tijd, we moesten ons voor vier uur 's middags melden. Op weg van de ingang van het park naar dit kamp zijn we al enkele wilde dieren tegen gekomen, zoals zebra's en giraffen. Bij de passage van de brug over de Black Umfolozi River hebben we op enige afstand zelfs buffels en leeuwen gezien. We zijn enthousiast en we verwachten veel van de wandeltocht, die we de komende dagen gaan maken.
Liza heeft onze groep van 7 personen, namelijk Margriet, Marianne, Willy, Hans, Wim, haarzelf en mijn persoon, al 10 maanden geleden aangemeld. Om de groep compleet te maken, heeft het management van het park er nog een achtste persoon aan toegevoegd.
Als we met het busje naar het basiskamp Mndindini rijden, komen we een personenauto tegen. Het blijken de ouders van de achtste persoon te zijn. Hun zoon van 14, Paul, gaat met onze tocht mee. Zij hebben hem zojuist afgezet in het basiskamp.
Onze gids, die hier "trail officer" wordt genoemd, heet James. Dat heeft Liza bij de receptie vernomen, hij komt tegen etenstijd in het basiskamp. Hans kan het weer niet laten en maakt een grapje; als een heer die een verzoek plaatst aan zijn bediende zegt hij op een geaffecteerde toon: "James, kunt u mij een impala tonen?" Zoals zo vaak tijdens onze reis, liggen we weer krom van het lachen. Gelukkig kan hij zich ook rustig houden, als het nodig is.

Het Mndindinikamp bestaat uit een vijftal slaaptenten, die op een vlondertje van hout met een trappetje erna toe, zijn aangebracht. Daarnaast is er nog een keukentent, waar een Zuluman kok is. Hij heet Sepoe. Ik word ingedeeld bij Paul. Paul is een scholier op een privé school in Johannesburg. Hij is met zijn ouders op vakantie in de buurt van Durban en alleen hij kon nog met onze groep mee. Hij is gek op dieren en daarbij met name geinteresseerd in vogels. Op zijn school is hij lid van een "vogelclub".

Grote foto links is 149 Kb en rechts 100 Kb links: Het basiskamp, bestaande uit tenten op vlonders rechts: Uitzicht van het basiskamp op de White Umfolozi River

Nadat ik mijn spullen in de tent heb gelegd, ga ik op een van de stoelen zitten bij de plek, waar 's avonds het houtvuur gemaakt zal worden. Ik kijk over de rivier en geniet van het uitzicht. Ik zie Willy naar het hoge gras rond het kamp lopen. Zij wordt teruggefloten door een man in een groen uniform. Hij is in de dertig. Het blijkt James te zijn. Hij legt uit, dat het kamp eindigt waar het lage gras overgaat in het hoge gras. Er is dus geen omheining en sommige dieren, zoals antilopen, lopen gewoon door het kamp. James vindt het te gevaarlijk als we te ver uit het kamp gaan.
Voor de avondmaaltijd legt James uit hoe de tocht er uit gaat zien. De doelstelling van het parkbeheer is niet om zo veel mogelijk mensen de "big five" (buffel, olifant, neushoorn, leeuw en luipaard) te laten zien. Mocht je ze tijdens de tocht alle vijf zien, dan is dat mooi meegenomen. Het is de bedoeling, dat we een "wilderness experience" ondergaan. Dat houdt in "timelessnes, silence en solitude". Om dit optimaal te kunnen ondergaan, raadt hij ons aan om ons horloge in het busje achter te laten tijdens onze tocht. Je hebt hem immers toch niet nodig. De enige belangrijke momenten van de dag zijn de zonsopkomst en de zonsondergang. Hij wil ook niet hebben, dat we vanavond nog veel door het kamp lopen omdat we bijvoorbeeld nog moeten douchen. Dat moet allemaal nog even snel gebeuren voordat het donker wordt.
De maaltijd is heerlijk. Hij bestaat uit macaroni met een saus, die kuduvlees bevat. Daarnaast heeft Sepoe een salade gemaakt. Onze twee vegetariërs hebben het moeilijk, zij moeten het doen met de macaroni en de salade. Het hoort waarschijnlijk ook bij de wilderness experience om wild te eten.
Na de maaltijd geeft James ons bij het houtvuur nog enige instructies. Terwijl we onze koffie drinken, legt hij uit dat hij verantwoordelijk is voor ons. Hij benadrukt dit enkele malen, om ons duidelijk te maken dat we zijn instructies nauwgezet opvolgen. Als we door het terrein lopen, mogen we alleen in een rechte lijn achter elkaar lopen. Hij loopt altijd voorop met zijn geweer en ons rijtje zal afgesloten worden door de assistent gids, een Zuluman die Velapi heet. Tijdens het lopen mogen we nooit naast hem lopen of hem inhalen, want dan kan hij niet meer instaan voor onze veiligheid. Tijdens het lopen mogen we niet hardop praten, we mogen dan alleen fluisteren. Om andere personen in de groep te attenderen op het wild dat we zien, mogen we niet roepen. We moeten natuurlijke geluiden gebruiken, zoals knippen met de vingers of klakken met de tong. Ook hij zal ons op die manier attenderen en daarbij met zijn wijsvinger in een bepaalde richting wijzen. Alleen tijdens pauzes op overzichtelijke plekken mogen we uit de "line", maar ook dan moeten we vooral zacht praten.

Op woensdagochtend gaan we na het ontbijt weg, als we onze dagrugzakjes hebben ingepakt. Onze andere spullen hebben we in een "donkeybag" gestopt en bij de keukentent afgegeven. Vanuit het basiskamp zullen we vandaag naar het satellietkamp gaan. We lopen het eerste uur in diepe stilte vanaf het basiskamp weg door het savannelandschap. James heeft gemeld, dat hij het eerste uur niets zal uitleggen, zodat wij de kans krijgen om "in the system" te komen.
Nu stoppen we op een veldje, met uitzicht op de rivier, waar zeer kort gras staat. Hij noemt dit een "hotspot", dat is een plek waar grazers graag grazen. Hij vraagt aan ons, waarom we denken dat grazers hier zo graag grazen. Ik opper dat het door het uitzicht komt, want ik denk dat een antilope graag wil zien of er een roofdier op de loer ligt. En op deze plek heb je een goed uitzicht over de rivier en het landschap om ons heen. Nee, dat is het niet volgens James. Paul wijst naar de droge poelen. Nu staan zij droog, maar gedurende de regenperiode staan de poeltjes vol met water. En het antwoord van Paul blijkt goed te zijn: grazers houden ervan als het water dicht bij hun graasplek is, zodat ze het grazen niet al te lang hoeven te onderbreken voor het drinken. De hotspots blijken in stappen begraasd te worden. Het allerhoogste gras wordt gegeten door de buffels, als het te laag is geworden gaan ze op zoek naar een andere graasplek. Daarna komen de zebra's, die van gras van gemiddelde lengte houden. Zij worden gevolgd door wilde beesten of gnoe's, die meer prijsstellen op laag gras. De laatste grazer in dit rijtje is de neushoorn, hij eet van het zeer lage gras.
We dalen af naar de White Umfolozi River. We doen de schoenen uit en als James zegt:"In line, please", volgen we hem in een keurig rijtje. Bij de oversteek van de rivier zijn we volgens hem kwetsbaar. De rivier kan gemakkelijk overgestoken worden, er zijn geen stenen op de bodem en het water is erg ondiep. Door zijn ondiepte zijn er in dit deel van de rivier ook geen krokodillen.

Grote foto links is 136 Kb links: We steken voorzichtig "in line" de rivier over achter James

Nadat we de schoenen weer aangedaan hebben, lopen we via kleine paadjes die door de dieren zijn gemaakt, langzaam de glooiende bergrug omhoog.
Een aantal vogels vliegt kwetterend boven de struiken voor ons omhoog. James gebaart, dat we even moeten wachten. Hij loopt alleen vooruit, waarbij hij naar links en naar rechts speurt. Vijf minuten later is hij terug. Wij mogen hem rustig volgen, totdat we bij een plek komen waar we veilig naar een kudde buffels kunnen kijken. Zonder aandacht aan ons te schenken zijn ze aan het grazen. Op hun ruggen zie ik ossenpikkers; dat zijn vogels die lastige insecten van de huid van buffels pikken. Zij hebben een mutualistische relatie met de buffels: zij komen gemakkelijk aan voedsel en de buffels raken daardoor die lastige insecten kwijt. De ossenpikkers waarschuwen de buffels ook voor andere dieren, bijvoorbeeld roofdieren, door op te vliegen. Door de actie van deze vogels kon James de buffels vinden.
Na enige tijd zetten wij onze looptocht voort. In een grote bocht lopen we om de buffels heen en we kijken weer links en rechts of we ander wild zien. Ik ruik een vieze lucht van rottend vlees. Er moet een dood dier ergens liggen. Als we nog een paar stappen doen zien we een grote witte neushoorn liggen. Er is niet veel meer van hem over, alleen de kop is nog duidelijk zichtbaar en van het lichaam daarachter is skelet nog aanwezig. Om het skelet hangt nog een restant van zijn huid, die was waarschijnlijk taaier ten aanzien van de afbraak door micro-organismen. Margriet zegt: "Deze neushoorn is vast door stropers gedood, want hij heeft geen hoorn meer". Maar volgens James hoeft dat helemaal niet. Bij veel neushoorns hebben de beheerders van het Nationale Park al de hoorns weggehaald, zodat ze niet meer gestroopt zullen worden. Hij wist, dat dit beest er moest liggen (dat was waarschijnlijk door een beheerder of een andere trail officer gerapporteerd), maar hij had hem nog niet eerder gezien. Zeer waarschijnlijk was dit grote dier door een natuurlijke oorzaak om het leven gekomen.

Grote foto links is 77 Kb en rechts 93 Kb links: Vanuit een uitstekend rotsplateau kijken we uit op een bocht van de rivier rechts: Nogmaals een uitzicht op de rivier vanaf het uitstekende rotsplateau

We zitten op een uitstekend rotsplateau boven de rivier en kijken uit op een bocht van die rivier. James wijst naar een plek achter de bocht, waar het satellietkamp ligt. In dat kamp zullen we als afsluiting van de eerste loopdag overnachten. Onze wandeling vandaag zal niet meer dan 15 km zijn geweest. Morgen maken we een kleine tocht en dan komen we aan het einde van de dag weer bij het satellietkamp terug. De derde dag lopen we van het satellietkamp weer terug naar het basiskamp.

Grote foto links is 72 Kb en rechts 82 Kb links: Op de zandplaten in de bocht van de rivier zitten 4 buffels te rusten. rechts: Aan de overkant van de rivier loopt tussen de struiken een waterbok

Door het kijkertje van Marianne zie ik vier buffels. Ze staan op de zandeilandjes, die in de rivier liggen. Ik moet weer even denken aan dinsdagmiddag, toen we met het busje vanaf de ingang van het Park naar het Mpila kamp reden. Toen we op de brug over de Black Umfolozi River stonden, zagen we drie buffels op het zand naast de rivier liggen. Voor één van die buffels stond een leeuw en twee andere leeuwen stonden op enige afstand toe te kijken. Volgens Liza was die ene leeuw bezig de buffel af te matten, zodat hij hem op een gegeven moment in de nek zou kunnen aanvallen zonder last te krijgen van de gevaarlijke horens van de buffel. We hebben zeker een kwartier toegekeken, maar tot een ernstige confrontatie tussen de leeuwen en de buffel kwam het niet. Uiteindelijk zagen we de twee verste leeuwen afdruipen. Die avond zei James, dat Liza het mis had. De leeuwen hadden geen honger, omdat ze al gegeten hadden. Hoe hij dat wist? Waarschijnlijk informeren de verschillende trail officers en beheerders elkaar regelmatig over hun ervaringen in het veld.
Ik moet mijn overpeinzingen stoppen. De zon staat al wat lager en voor James is dit het teken om zo langzamerhand naar het satellietkamp te gaan.

Paul loopt voor mij en wijst schuin naar voren. James fluistert, dat hij een giraf ziet. Zachtjes lopend gaan we verder naar voren. Door de telelens van de camera zie ik zijn kop, die eet van de bladeren in de boom. Ik neem alvast een foto, hij kan zo weg zijn. Het ziet er mooi uit. Voorzichtig lopen we nog een stukje naar de giraf toe. We staan nu op ongeveer honderd meter afstand van het reuzenbeest stil. Door de telelens zie ik, dat hij gestopt is met browsen. Hij kijkt mij (en de anderen?) aan en wacht. Na het spannende moment met de neushoorn vanochtend zijn we zeer alert. En het lijkt wel of we nog meer genieten van de wilde dieren dan toen we met het busje door het Kruger Nationaal Park reden. En dat vond ik ook al zo fantastisch om mee te maken.
De giraf is langzaam weggelopen, maar we zien nu een hele kudde. Een aantal volwassen dieren en een tweetal jongen lopen achter de struiken. Giraffen krijgen maar één jong per geboorte en omdat de draagtijd langer dan een jaar is, krijgen ze maar om de twee jaar een jong. Je zal in een kudde dus nooit veel jongen kunnen zien. Ook deze kudde krijgt ons in de gaten en ze kiezen voor de zekerheid voor de vlucht: in een sneltempo zien we de negen giraffen uit het gezicht verdwijnen.

Grote foto links is 91 Kb links: De kudde van 9 giraffen vlucht van ons vandaan.

Onze tocht vandaag zal niet meer dan 10 km zijn. Vroeg in de middag lopen we door de rivier naar het satellietkamp terug. Ik zie een skelet van een antilope in het water liggen. Hoe is hij aan zijn einde gekomen? Is hij tijdens het water drinken bij de rivier in een vlaag van onoplettendheid overvallen door een leeuw? Overal in het Nationale park kom je de overblijfselen tegen van de continue strijd op leven en dood. Hoewel de mens weinig gevaar te duchten heeft van roofdieren, houdt ook James er rekening mee dat we op overzichtelijke plekken pauzeren.

Ik heb zojuist een douche genomen onder de geïmproviseerde douche in het satellietkamp. Gistermiddag heeft James ons bij aankomst in het satellietkamp laten zien hoe het werkt. De douche bestaat uit een emmer, waar aan de onderkant een kraantje is gemonteerd. Je vult de emmer met warm water uit de keukentent, daarna hijs je de emmer aan het touw dat over een tak hangt omhoog. De emmer kan op twee hoogten gefixeerd worden, doordat aan het andere einde van het touw een lusje zit, die om één van de twee spijkers kan worden gedaan. Gisteren bleek zelf, dat de meeste van ons groep genoeg hadden aan een halve emmer water, zodat de emmer slechts na elke tweede persoon opnieuw gevuld moest worden.
Nu zit ik op één van de matrassen rond de resten van het kampvuur. Vanavond zal hier weer een kampvuur gemaakt worden. We drinken koffie en thee en we eten het door de kok zelfgemaakte brood, dat verrukkelijk smaakt.
James komt hard aanlopen en zegt: "Velapi heeft wilde honden gesignaleerd bij de rivier. Jullie hebben geen tijd om je camera's te pakken, volg mij meteen". Gelukkig staat mijn camera voor de tent. Terwijl ik met een armzwaai de cameratas over mijn nek gooi, ren ik achter de anderen aan. James loopt voorop over het kleine paadje, dat door het gras naar de rivier loopt. Tijdens het hardlopen gebaart hij nog, dat we stil moeten zijn.

Grote foto links is 74 Kb links: Een troep wilde honden passeert in de late namiddag het satellietkamp langs de rivier.

We kijken uit op de rivier en we zien de honden passeren. Elk hond heeft een ander patroon van gekleurde vlekken. Ik maak een aantal foto's omdat er steeds weer een nieuwe hond langskomt. James moppert, dat ik moet ophouden met fotograferen. Ik snap het niet, want het pieptoontje in mijn autofocuscamera kunnen ze toch niet horen? Later als we teruglopen naar het kamp leggen de anderen mij het uit. Door het bewegen van de camera kunnen de honden schrikken en verdwijnen. Gelukkig is dat niet gebeurd. Terwijl ik door de telelens naar de spelende wilde honden kijk, hoor ik een klagelijk geluid. Zou er een dier door één van de honden zijn gepakt? Even later weet ik het, het is het bekende geluid van ibissen. Ik zie ze over de rivier vliegen. Tijdens onze reis door Zuid- Afrika hebben we de "klaagzang" van deze vogels vaak gehoord. We keren heel tevreden terug naar het kamp, we hebben wel 18 wilde honden voorbij zien trekken.
Als we bij het kampvuur onze maaltijd van rijst met Nyalavlees opeten, brengt James de wilde honden weer ter sprake. Dat we deze dieren gezien hebben, is erg bijzonder. Heel veel mensen, die in de buurt van dit Nationale park wonen, hebben nog nooit deze honden gezien. Toch komen ze regelmatig tijdens de ochtend of avondschemering langs het kamp.

De wilde hond is één van de roofdieren, die deze eeuw in Zuid- en Oost Afrika behoorlijk in aantallen is afgenomen. Als je enkele groepen wilde honden naast elkaar in een natuurpark wil laten leven, dan heb je een groot gebied nodig. De meeste natuurparken in Afrika zijn daarvoor te klein. Daardoor is de inteelt binnen een populatie wilde honden groot. Het aantal jongen dat geboren wordt neemt af en ongemerkt verdwijnen er ook jongen, omdat leeuwen op de weerloze jongen jagen. De laatste jaren hebben de beheerders van de Nationale parken de volgende oplossing voor het inteeltprobleem bedacht. Ze vangen in hun park enkele individuen en deze wisselen ze uit met die van andere parken. In het Hluhluwe- Umfolozi Nationaal Park waren aan het begin van de tachtiger jaren opnieuw wilde honden geïntroduceerd. In de eerste jaren deed de groep het prima, maar in het begin van de negentiger jaren begon hun aantal te dalen omdat ze minder jongen kregen. Dat was waarschijnlijk het gevolg van inteelt. In 1997 werd een nieuwe groep honden gemaakt uit 2 mannetje van een ander park en een vrouwtje met haar zoon uit het Kruger Nationaal Park. De laatste twee jaren zijn er nu in beide groepen veel jongen geboren. De migratie van gevangen honden blijkt dus succesvol te zijn.

Voordat het licht is, hoor ik voor mijn tent iemand "Goodmorning" zeggen. Het is James, hij wil waarschijnlijk vandaag vroeg weg om de zonsopgang mee te maken. Het is de derde dag van onze tocht. Iedereen blijkt even wakker te zijn als ik, achter elkaar hoor ik de "goodmorning" als antwoord. Terwijl het langzaam buiten lichter wordt kleed ik mijn aan. Bij het ontbijt blijkt, dat iedereen veel beter heeft geslapen. Het was vannacht ook stukken rustiger. Maar men heeft ook behoorlijk veel tijd nodig om goed wakker te worden. Daardoor missen we de zonsopgang op de heuvel boven ons. De klim naar de top van de heuvel is even pittig, maar duurt niet lang. Het uitzicht vanaf de heuvel op de White Umfolozi River is de moeite waard. Paul zit op de uiterste rand van de rotsen met zijn kijker naar beneden te kijken. Hij roept dat de wilde honden weer langskomen. Door het kijkertje van Marianne zie ik beneden door het rivierdal de honden weer rennen, nu in de tegengestelde richting van gisteravond.
James had eigenlijk een behoorlijke tijd op deze punt willen blijven zitten, maar we krijgen het koud door de vinnige wind. In een langzaam tempo volgen we James over een klein paadje, dat langzaam naar beneden loopt. We hebben vandaag alle tijd om in ons basiskamp terug te komen. Op die manier gaat er enige tijd voorbij, zonder dat er iets gebeurt. Maar nu draait James zich om en met dwingende handgebaren geeft hij aan, dat we terug moeten lopen. Hij blijft doorgaan met handgebaren. Het is duidelijk dat hij bevreesd is voor een bepaalde situatie, maar er nu niet over kan praten. Velapi blijft even achter om te kijken of alles goed gaat. James gaat ons voor en drukt ons op het hart stil te zijn. We lopen bijna een half uur stil achter hem aan totdat we op een open plek in de savanne komen. We mogen pauzeren. Terwijl iedereen zijn dagrugzakje openmaakt om de veldfles of een tussendoortje te pakken, zegt James: "You are lucky, you have survived it". Hij was per ongeluk zeer dicht op een neushoorn gestuit: op nog geen twee meter afstand had hij het beest zien grazen. We hadden geluk gehad, dat hij ons niet had geroken. En door onze snelle en toch rustige aftocht waren we niet in de problemen gekomen. Nu pas blijkt hoe James geschrokken is. Hij neemt een lange pauze. Wij zijn ook wel een beetje trots dat het door ons rustig gedrag goed afgelopen is. Maar we hadden ook geen reden gehad om in paniek te raken, omdat wij het dier niet gezien hadden.

Grote foto links is 165 Kb links: Hans en Margriet bekijken de buffelschedel, terwijl onze gids James aanwijst

We lopen daarna verder naar de rivier en op een rotsig stukje langs de rivier nemen we de lunchpauze.

Grote foto links is 161 Kb en rechts 59 Kb links: Terwijl we een pauze nemen op een rotsige plek langs de rivier, bereidt James de lunch uit de voedselpakketjes in onze dagrugzakjes. rechts: Tijdens onze lunchpauze trekt aan de overkant van de rivier een witte neushoorn voorbij.

We steken weer de rivier over. Halverwege de rivier stopt James. Hij pakt wat kleine steentjes uit de rivier en werpt die in het riet aan de overkant. Ook Velapi heeft wat steentjes verzameld en werpt die in het riet. James is bang een dier te verstoren als hij het riet ingaat en daardoor in dezelfde problemen te komen als vanochtend. Er gebeurt niets en daarom volgen we James door het riet.
Op het laatste stuk naar ons basiskamp terug zien we om de haverklap "wild". Dan weer impala's, dan weer kudus en dan weer nyala's. De antilopen zien we meestal na enige tijd, als we te dicht bij komen, wegrennen.

Grote foto links is 46 Kb en rechts 56 Kb links: Twee nyala's houden ons in de gaten, als wij dichterbij komen rechts: Een aantal impala's vlucht weg als we dichterbij komen

Afgezien van de gevaren van het per ongeluk verrassen van een buffel, neushoorn of leeuw, voel ik mij veilig. Het paradoxale is, dat wij nu vreedzaam tussen de "wilde dieren" kunnen rondlopen, doordat onze voorouders door hun jacht gedurende duizenden jaren "mensenschuwe" dieren hebben geselecteerd.
Die avond bij het haardvuur in het basiskamp praten we nog lang na over de tocht van de afgelopen drie dagen. Het was erg spannend geweest, maar toch had niemand zich onveilig gevoeld. We waren er allemaal over eens, dat we graag in de toekomst nog zo'n "wilderness experience" zouden willen meemaken. Ik kijk weer op mijn horloge, ik heb hem drie dagen niet uit mijn dagrugzakje gehaald om er naar te kijken. Dat viel me mee van mezelf. Toen de wekker van mijn horloge vanochtend om zeven uur "spontaan" in mijn dagrugzakje afliep en Paul daarop reageerde, voelde ik me betrapt

literatuur

Willie and Sandra Olivier
Hiking trails of Southern Africa
Southern Book Publishers Ltd
ISBN 1-86812-514.9

Fred Triep
Safari in Zuid Afrika
Op Lemen Voeten, 2000, nr 1

Deze pagina is het laatst aangepast op vrijdag 21 april 2000

Voor aanvullingen of reacties, stuur mij een email:

email: Fred Triep