Een zevendaagse voettocht door het Fann gebergte (Fannsky Gory) van de Pamir (Tadzjikistan) rondom de Chimtarga

../wanlogo2.gif (16205 bytes)

door Fred Triep

Het kaartje links is een bewerking van de kaart uit de Bos Atlas.
Het paarse kader geeft de ligging van het Fann gebergte aan

Het kaartjes rechts is een uitvergroting van het kader in de overzichtskaart links

Klik op het kaartje rechts, als je een grote gedetailleerde kaart ( 298 Kb) van het  Fann gebergte en de gemaakte tocht wilt zien

Dit kaartje is een
bewerking van de 
kaart van Kochistan

Algemene beschrijving van het gebied

Het Fann gebergte (Fannsky Gory) is het noordwestelijk deel van het Pamir gebergte. De Pamir vormt een zeer geïsoleerd gebied, dat het grootste deel van de staat Tadzjikistan inneemt. Omdat het Pamirgebergte door de Karakoram, de Hindu Kush en de Himalaya afgeschermd is van de moessons uit het Indische subcontinent en omdat de afstand tot de Atlantisch Oceaan groot is, is de neerslag in dit gebied gering (gemiddeld 260 mm per jaar). Daardoor is het gebied tot een hoogte van 2000 meter een bergsteppe. Op hoogten tussen de 1500 en de 3500 meter treft men bergweiden aan met jeneverbesstruiken (op enkele plekken zelfs jeneverbesbossen). Boven de 4000 meter vindt men alleen steen, sneeuw of ijs.
In het gebied komen 11 bergen voor, die hoger dan 5000 meter zijn, waaronder de hoogste, Chimtarga (5489 m). Het gebied is bekend om zijn diepblauwe bergmeertjes. Omdat de Hoge Pamir in het zuiden nog iets spectaculairder is dan dit gebied, wordt dit gebied nog weinig bezocht door bergbeklimmers en bergwandelaars. De laatste jaren is het bezoek vanuit de oude staten van de Sowjet Unie (de GOS) sterk afgenomen, omdat de reiskosten voor de meeste inwoners van de GOS te hoog zijn geworden.
Het toerisme vanuit Europa, Amerika en Japan staat nog in de kinderschoenen, omdat het moeilijk is het betreffende gebied te bereiken (qua reistijd en door de benodigde visa). Voor de individuele trekker is het ook een moeilijk bereisbaar gebied, omdat de plaatselijke bevolking naast Tadjikistaans alleen Russisch spreekt. Een groot deel van de beschreven tocht (zeker 2 dagen) ligt boven de 4000 meter, een gebied waar niet altijd duidelijk een pad zichtbaar is. Hoewel een deel van de tocht met steenmannetjes wordt gemarkeerd, is enige kennis van kaart, kompas en navigatie in de bergen een voorwaarde om deze tocht goed te kunnen maken. Het is daarom zeer aan te raden een gids te nemen, die het gebied goed kent.

Algemene beschrijving van de tocht

De beschreven tocht heb ik met een groep gemaakt, die bestaat uit deelnemers van een door HT wandelreizen georganiseerde reis (Tien Shan en Pamir). De tocht werd begeleid door personeel van een locale reisorganisatie in Tashkent (Oezbekistan), Asia Travel. Zij zorgden voor een gids (Victor), een keukenploeg en ezels (eerste drie dagen) en dragers (alle zeven dagen).
De trektocht vond plaats in het Fann gebergte (westelijke Pamir), dat ongeveer een dag rijden ten oosten van de stad Samarkand (Oezbekistan) ligt. Om vanuit Samarkand de tocht kunnen maken, moet men een visa hebben voor Tadzjikistan. Het globale verloop van de tocht is rondom de 5489 meter hoge Chimtarga (start in het noordwesten van deze berg bij het plaastje Artusch en dan met de richting van de klok mee naar het westen over de Chirmtargapas (4740 m).
Voor deze tocht maakte ik met deze groep een tocht door de Tiën Shan (Kirgyzstan), waarover u meer kunt lezen op de pagina:

Het reisverhaal van Pol van Mill in Op Pad (zie literatuur) komt overeen met het eerste deel van deze tocht (tot maandag 6 augustus). Hij gaat de pas niet over, hij keerde waaarschijnlijk (?) terug via dezelfde weg.

Gedetailleerde beschrijving van de tocht

Ik heb deze tocht met Bart, Jin, Edith, Guus, Hans, Peter, Wiebe, Wiel en Yvonne gemaakt. Op vrijdagmiddag 4 augustus 2000 om 15.00 uur zijn we met een busje vanuit Samarkand in Artusch aangekomen.

Grote foto links is 141 Kb

foto 1,   De berghut van Artusch

We moeten wachten op het vertrek, omdat de ezels (en de ezeldrijvers) er nog niet zijn.

Video van de kennismaking

Dit videofragment toont de kennismaking met het Russische team bij de Artush hut (basiskamp)

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep

vrijdag 4 augustus 2000

Om 17.00 uur vertrekken we vanuit Artusch (2200 m), we volgen het pad langs de rivier de Armus omhoog.

Grote foto links is 131 Kb, de foto's rechts zijn 99 Kb en 96 kb

foto 2,  Langs de Armus lopen we omhoog
foto 3,
Uitzicht op één van de wanden boven de Armus
foto 4, Het pad komt langzamerhand bij het plateau aan (met Wiebe op de voorgrond)

Na ongeveer anderhalve uur komen we op een plateau met meren, de Kulikonmeertjes. We volgen het pad langs de meren en we komen in het donker bij het één na laatste meertje aan, waar we het eerste kamp (2900 m) maken.
Duur van de tocht : 3 uur

Video van de eerste en de tweede dag

Dit videofragment toont de tocht van de eerste en tweede dag

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep

zaterdag 5 augustus 2000

Vanuit het eerste kamp volgen we een pad, dat omhoog gaat naar Alaudinpas (3850 m), dat ten oosten van kamp 1 ligt.

Grote foto links is 98 Kb, de foto's rechts is 106 Kb

foto 5, Terwijl ik omhoogloop kijk ik terug naar één van de Kulikonmeertjes onder de Chimtarga, waaraan we de afgelopen nacht gekampeerd hebben
foto 6,
We klimmen verder omhoog naar de Alaudinpas, terwijl ik achterom kijk naar onze kampeerplek aan het meer beneden

De beklimming doen we in 3,5 uur, waarna we pauze hebben op de pas om van de uitzichten terug en vooruit te genieten. Daarna volgen we het pad naar beneden gedurende een uur. Halverwege de helling hebben we een grote lunchpauze. Na de lunch lopen we in anderhalve uur naar de beeldschone Alaudin meertjes, die er van bovenaf gezien diepblauw uitzien. 

Grote foto links is 115 Kb

foto 7,  Uitzicht op de Alaudinmeertjes vanaf de pas

Even ten zuiden van deze meertjes, op een eindmorene (van een vroegere gletscher) is ons tweede kampeerplek (2800 m), die we rond 16.00 uur bereiken.
Duur van de tocht : 6 uur

zondag 6 augustus 2000

Die ochtend maken we eerst een tocht van ongeveer 2 uur rondom de Alaudinmeertjes. Omstreeks 11.00 uur starten we met de echte tocht omhoog vanuit ons kamp.

Grote foto links is 131 Kb

foto 8,  Uitzicht op de Alaudinmeertjes vanaf de eindmorene (waarop ons kamp is)

We volgen het pad over een oude zijmorene omhoog, waarbij we nog eenmaal water tappen uit de rivier, die onder de eindmorene verdwijnt (om later bij de Alaudinmeertjes weer boven de grond te komen). Onderbroken door enkele pauzes lopen we enkele uren omhoog totdat we bij het grijze Mutnoje meer uitkomen. De waterstand in het meer is hoog, waardoor de oversteek over de losse stenen moeilijk zal worden. Victor besluit daarom rondom het meer te lopen om het kamp te bereiken, dat aan de overkant van het meer ligt. Nadat we over de stenen langs het water aan de ander kant van het meer zijn gekomen, moeten wij nog een kale smeltwatervlakte van grind met ondiepe geulen (sandr) en een zeer koude gletscherbeek oversteken. Dan bereiken we omstreeks 15.00 uur ons nieuwe kamp, dat op 3600 meter hoogte onder de gletscher ligt.
Duur van de tocht  : 2 (rondwandeling meertjes) + 4 (echte tocht)= 6 uur 

Video van de derde en vierde dag

Dit videofragment toont de tocht van de derde en vierde dag

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep

maandag 7 augustus 2000

We vertrekken omstreeks half negen vanuit het kamp.

Grote foto links is 96 Kb

foto 9,  Uitzicht op de gletscher boven het kamp, die we straks gaan beklimmen

De ezels zijn de komende dagen niet meer bruikbaar en zij zijn gistermiddag al teruggekeerd. Vandaag dragen de dragers alle bagage naar boven. In een grote boog klimmen we de gletscher op, die goed te belopen is omdat er geen spleten zijn en omdat hij door de vele stenen niet glad is. Daarna steken we de gletscher schuin over en komen we aan de rechterkant van de gletscher aan omstreeks 11.30 uur. Na een lange pauze met lunch beginnen we omstreeks twee uur in de middag aan de beklimming van de helling naast de gletscher, die bestaat uit losse stenen.

Grote foto links is 126 Kb, de foto's rechts zijn 1113 Kb en 61 Kb

foto 10, We kijken terug naar beneden over de gletscher, die we zojuist overgestoken hebben
foto 11,
Uitzicht van een pauzeplekje op de helling  op de gletscher onder ons
foto 12, Uitzicht op de helling aan de overkant, waar een grote ijs en steenlawine aan de gang is.

We zwoegen een uur zigzaggend over het losse puin omhoog, voordat we de kampeerplek op 4500 meter bereiken, dicht onder de Chimtargapas. Vanuit onze kampeerplek hebben we een mooi uitzicht op het Fann gebergte.
Duur van de tocht : 4 uur

dinsdag 8 augustus 2000

Video van de vijfde dag (begin)

Dit videofragment toont de avond van de vierde dag, het vertrek op de vijfde dag voor de passage van de Chimtarga pas en de passage van de pas en het begin van de afdaling

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep

Deze dag is de zwaarste dag. We lopen immers op grote hoogte en het terrein bestaat uit veel los puin. Om 8.45 uur vertrekken we vanaf ons hoogste kamp naar de Chimtarga pas (4740 m), die we omstreeks 10.00 uur bereiken.

Grote foto links is 85 Kb, de foto's rechts is 104 Kb

foto 13, Uitzicht vanaf onze kampeerplek op 4500 m op de Chimtargapas op 4750 m
foto 14,
Vanaf de helling van de Chimtarga kijk ik uit op de pas met aan de overkant de Energia

De uitzichten naar beide kanten zijn mooi, maar het is ijzingwekkend koud (rond 0° C). Rechts van ons doemt de Chimtarga (5489 m) op en links van ons de Energia (5120 m).


We gaan het andere dal in. We moeten een spekgladde ijsrichel passeren, die van boven naar beneden de helling afloopt. Victor is bang voor een glijpartij. Een drager passeert aan een touw de ijsrichel en hakt ondertussen een klein paadje en legt het touw aan de andere kant aan een steen vast. Daarna passeren we één voor één de ijsrichel.

Grote foto links is 109 Kb

foto 15, We passeren één voor één een spekgladde ijsrichel (die van boven naar beneden loopt) m.b.v. een touw en een door een drager gehakt paadje over het ijs.

Door los steen lopen we langs de flank van een helling langzaam het nieuwe dal in.  We komen door dit losse spul boven aan een helling boven het dal, waarna we langs een steile puinhelling (een "elevator" volgens Victor) achter elkaar (als een treintje) met het schuivende puin mee naar beneden schuiven. Vrij snel bereiken we het dal. Na een lunchpauze vervolgen we de tocht door het dal van de Zindon, waar ik de rivier op een vlak stukje zie meanderen.

Grote foto links is 76 Kb

foto 16,  In een vlak stukje in het dal meandert de Zindon rivier

Rond 17.00 uur komen we bij het Bollshoi Allomeer aan, dat op 3150 meter hoogte ligt. Op de helling langs dit bergmeer vinden we enkel vlakke plekjes, waarop ons nieuw kamp wordt ingericht. 
Duur van de tocht : 7 uur

Video van de vijfde dag (einde)

Dit videofragment toont de afdaling van de Chimtarga pas naar het Bollshoi Allo meer

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep


woensdag 9 augustus 2000

Deze dag houden we een rustdag bij het Bollshoi Allomeer. 

Grote foto links is 89 Kb

foto 17,  Uitzicht op het Bollshoi Allomeer vanaf de kampeerplek

In de middag had ik gepland met een paar mensen nog een korte wandeling van ongeveer 2 uur in een zijdal te ondernemen, maar door de aankomst van wolkenvelden met enige regen zien we van dit plan af.
Duur van de tocht : 0 uur

Video van de zesde dag (rustdag)

Dit videofragment toont het verblijf aan het Bollshoi Allo meer op onze rustdag

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep


donderdag 10 augustus 2000

We vertrekken rond half negen vanaf onze kampeerplek bij het meer. Het eerste half uur moeten over grote blokken steen lopen, voordat we langs paadjes met kleine steentjes kunnen afdalen. We komen in het dal van de Zindon terecht, die door een kloof stroomt. Vanaf half twaalf tot twee houden we weer een lange lunchpauze op het eerst echt groene grasveldje. Daarna volgen we grotendeels een pad door het dal, waarbij we langzaam in de bewoonde wereld komen: de eerste huizen worden zichtbaar. Om vier uur 's middags komen we op onze nieuwe kampeerplek, dichtbij een dorp, op  2350 meter hoogte.
Duur van de tocht: 5 uur

Video van de zevende dag

Dit videofragment toont de tocht van de zesde wandeldag en het afscheid nemen van de Russisch crew in het kamp op de avond van deze dag

Video: onbekende Russische drager

Montage: Fred Triep


vrijdag 11 augustus 2000

Vanaf de kampeerplek volgen we het pad, dat het dal naar beneden induikt. Na 40 minuten lopen komen we in een groter dal en dan lopen we nog een klein stukje om de verharde weg te bereiken, waar een busje staat die ons ophaalt. Met champagne, rode wijn en vers fruit worden we ontvangen en half beschonken stappen we in het busjes, die ons terugbrengt naar Taskjent.


Duur van de tocht : 1 uur

Literatuur

Frith Maier
Trekking in Russia & Central Asia - A traveler's guide
The Mountaineers, Seattle, 1997
ISBN 0-89886-355-4

Bradley Mayhew, Richard Plunkett & Simon Richmond
Central Asia
Lonely Planet Publications, 2000
ISBN 0-86442-673-9

A. Kroussanov, M. Samarski, V. Sergeyev & A. Wielochowski
Map & Guide to the Fann Mountains
Tadjikistan Topographical 1:100.000
EWP- GB
Worthing, England, 1994
ISBN SBN 0-906227-56-9
Engelstalige kaart (met hoogtelijnen), met veel extra informatie op de achterkant

Pol van Mill
Reisleider in de bergen van Tadzjikistan
in de rubriek: Fragmenten uit verhalen van lezers
Op Pad, nr 7, september/oktober 2001

Kaartmateriaal

Topografische Kaart Kochistan 1:110.000 
Mountain Rescue Service
Tadzjikistan, 1992
Russische "geschetste" kaart met teksten in het Cyrillisch schrift

A. Kroussanov, M. Samarski, V. Sergeyev & A. Wielochowski
Map & Guide to the Fann Mountains
Tadjikistan Topographical 1:100.000
EWP- GB
Worthing, England, 1994
ISBN SBN 0-906227-56-9
Engelstalige kaart (met hoogtelijnen), met veel extra informatie op de achterkant

Links over wandelen in Tadzjikistan/Pamirgebergte

Dit onderdeel wordt nog aangevuld !

Deze pagina is het laatst aangepast op maandag 21 september 2009.

Voor aanvullingen of reacties, stuur mij een email:

Stuur je reactie ! email : Fred Triep

Return to: Terug naar: